دلایل کاهش آتش سوزی جنگل‌ها

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما: رادیو گفتگو در برنامه مجله علمی روزنه با آقای نقی شعبانیان - معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفتگویی انجام داده است که به این شرح می باشد. 

سوال: آنچه که در خبر‌ها دیدیم و خواندیم و شنیدیم این است که کاهش آتش سوزی جنگل‌ها در ده سال اخیر، خبر خوبی است و این نشان از فرهنگ سازی مداوم و بالا رفتن اطلاعات مردم می‌دهد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

خبری که خواندیم نشان از ارتقاء فرهنگ مردمی در حفاظت از جنگل‌ها می‌دهد و این تاثیر بسیار زیادی می‌تواند در کاهش آتش سوزی‌ها در جنگل داشته باشد و حفظ و پایداری جنگل‌های کشورمان که بسیار ارزشمند هست برای کشورمان و می‌توانیم به آن افتخار کنیم.
راجع به این موضوع بفرمایید و تحقیقاتی که شده و چگونه این آمار بدست آمده است؟

شعبانیان: همانطور که فرمودید در سال‌های اخیر ما شاهد این هستیم که آتش سوزی در بخش منابع طبیعی کمتر شده است. این یک نشان خوب و خبر خوبی است. ما، چون آتش سوزی در دنیا و از جمله در کشور ما سالانه با این که می‌گوییم کم شده، ولی خسارت زیادی به طبیعت مان وارد می‌کند.
آمار ده سال اخیر نشان می‌دهد که میزان آتش سوزی سال به سال در حال کاهش هست با نوساناتی، مثلا من آمار همین سه سال اخیر را خدمت شما عرض کنم سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ ما از نظر تعداد آتش سوزی، ۴۶ درصد کاهش داشتیم و از نظر سطح آتش سوزی ۴۵ درصد.
سال ۱۴۰۱ نسبت به ۱۴۰۰، باز وضع خیلی بهتر بود، از نظر تعداد آتش سوزی ۵۳ درصد کاهش داشتیم و از نظر سطح آتش سوزی میزان سطح ۹۰ درصد ما شاهد کاهش آتش سوزی بودیم به طوری که ما در سال ۱۴۰۱، ۹۳۶ نقطه آتش سوزی داشتیم با سطح دو هزار و ۷۴۴ هکتار و این یک کاهش خیلی خوبی بود.
حالا دلیل این کاهش را وقتی بررسی بکنیم شاید از جنبه‌های مختلف بشود به این نگاه کرد، یک دلیل آن می‌توان گفت که میزان بارندگی است، معمولا در مناطق خشک و نیمه خشک که ما شاهد آتش سوزی زیاد هستیم میزان آتش سوزی با میزان بارندگی سالانه یک نسبت مستقیمی دارد هر سال میزان بارندگی بیشتر باشد میزان آتش سوزی هم بیشتر هست به دلیل این که بارندگی در فصل بهار اتفاق می‌افتد، پوشش گیاهی خوبی خواهیم داشت و در اوایل تابستان دیگر شروع می‌شود به خشک شدن و مستعد می‌شود اراضی برای آتش سوزی، البته این در مناطق خشک و نیمه خشک به این شکل است.
در مناطق شمالی بر عکس این است بخاطر این که در مناطق شمالی  هر سالی که ما بارندگی بیشتر داریم میزان آتش سوزی ما کمتر است به دلیل این که بارندگی پراکندگی دارد و بعد در فصل تابستان پوشش گیاهی خشک نمی‌شوند در شمال کشور.
نکته دیگر که باید توجه داشته باشیم، طبیعتا حفاظت بهتر است و از ما این انتظار هم هست که ما هر سالی که می‌گذرد هم از نظر تجهیزات وضع حفاظت بهتر می‌شود و هم از نظر تجربه یعنی سازمان تجربه بیشتری کسب ومی کند و تجهیزات اطفا حریق هم سال به سال ارتقا پیدا می‌کند و مانیتورینگ‌ها بیشتر می‌شوند و همه این‌ها دست به دست هم می‌دهند که تاثیر مثبت داشته باشد.
باز نکته بعدی که باید خیلی به آن توجه کنیم که از نظر من تحقیقاتم این را نشان می‌دهد ارتقاء سطح فرهنگ مردم هست نسبت به آتش سوزی؛ یک کاری که من خودم شروع کردم دارم انجام می‌دهم و نتجه اش را هم هنوز منتشر نکردیم، ما در ده سال قبل شاهد خیلی بیشتر این بودیم که مردم وقتی می‌رفتند از طبیعت استفاده میکردند آتش روشن می‌کردند و از طبیعت لذت می‌بردند خیلی بیشتر بود که آتش را خاموش نمی‌کردند و این تحقیقات که از ده سال قبل به بعد شروع شده ما الان شاهد این هستیم که خیلی کمتر به این موارد برخورد می‌کنیم در مناطق مختلف و مردم وقتی از طبیعت استفاده می‌کنند آتش روشن می‌کنند و چایی می‌گذارند و غذایی آماده می‌کنند آتش را خاموش می‌کنند و به ندرت اتفاق می‌افتد و این نشان از این است که مردم ما برای طبیعت و محیط زیست ارزش قائل شدند و این ارتقاء سطح فرهنگ منابع طبیعی در مردم هست که ما می‌بینیم.
این‌ها مسائلی هست که همه دست به دست هم داده که این چند ساله ما شاهد کاهش آتش سوزی بودیم امسال که در بعضی مناطق بخصوص در مناطق زاگرس نشین که میزان بارندگی بیشتر بوده، پوشش گیاهی بسیار غنی الان ما داریم، بنابراین باید حواسشان بیشتر جمع باشد که امسال هم بتوانیم این آمار را حفظ کنیم تعداد و سطح آتش سوزی بالا نرود، چون امسال این خطر وجود دارد که شرایط مستعد می‌شود از این بابت برای آتش سوزی، پوشش علفی غنی خشک شده در مناطق مختلف، مناطق خشک و نیمه خشک، بنابراین این خطر وجود دارد میزان آتش سوزی بیشتر شود. اما تمام این مسائل را الان برنامه ریزی کردیم که با توجه به این وضع و پایش آتش سوزی انشاالله ما امسال شاهد این باشیم که میزان آتش سوزی کمتر باشد.

سوال: در کنار ارتقاء موضوع فرهنگی برای مردم در حفاظت از جنگل‌ها آیا در جلساتی که داشتید اقدامات لازم برای کنترل آتش سوزی‌ها تمهیداتی اندیشیده شده، آمادگی‌هایی همچون افزایش نگهبانان یا گشت‌های آماده سازی تجهیزات؟

شعبانیان: قطعا همین طور است، ما یک برنامه‌ی بلند مدت داریم که پایش و مانیتورینگ و این که تجهیز کردن سازمان و بخش‌های مختلف در سراسر کشور چطور باید باشد و یکی کوتاه مدت داریم. این در کوتاه مدت بخاطر همین امسال که بحث اتش سوزی، احتمال دارد بیشتر باشد، ما آمدیم تمام تجهیزاتی که در ادارات، در بخش‌های مختلف بودند و بازنگری شدند اگر نیاز به تعمیراتی داشتند، نیرو‌ها ساماندهی شدند که به چه وضعی مانیتورینگ یک پایشی انجام بشود که اگر اتفاقی افتاد، آموزش را شروع کردیم در بخش‌های مختلف در سراسر کشور ادارات، این کار‌ها انجام شد منتها در بلند مدت ما باید از تکنولوژی روز استفاده کنیم که در آینده هر جایی که شروع آتش سوزی بلافاصله این باید کنترل شود و این هم با پایش‌های مختلف می‌تواند انجام شود علاوه بر این نکته‌ای که ما باید توجه داشته باشیم ما تاکنون در جنگل کاری‌های ما معمولا گونه‌هایی را کشت می‌کردیم که با اهداف مختلف به این که گونه‌ای را استفاده بکنیم که نسبت به آتش مقاومت بیشتری داشته باشد از جهات مختلف کمتر توجه کردیم، الان در طرح‌های جنگل کاری ما به این نکته داریم توجه ویژه‌ای می‌کنیم که گونه‌هایی که انتخاب می‌کنیم علاوه بر این که این گونه‌ها باید به آن اهداف ما سازگار باشند و سازگار با اقلیم منطقه باشند گونه‌های بومی مناطق، مقاومت نسبت به آتش هم بررسی می‌شود و گونه‌هایی در اولویت قرار می‌گیرند که نسبت به آتش سوزی مقاومت بیشتری داشته باشند و یا قدرت احیای بیشتری داشته باشند بعد از آتش سوزی.
این را هم مدنظر قرار دادیم که برای طرح‌هایی که این مسئله که الان شروع شد و در سازمان منابع طبیعی توجه دارد می‌شود این مسئله شاید ۵ سال ۱۰ سال دیگر نتیجه اش مشخص شود. در این زمینه هم برنامه ریزی خوشبختانه انجام شده است.

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: آتش سوزی جنگلها میزان آتش سوزی میزان بارندگی کاهش آتش سوزی منابع طبیعی نسبت به آتش گونه ها جنگل ها ما شاهد ده سال

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۳۷۳۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اوضاع وخیم ذخایر آبی در ۱۱ استان کشور؛ آب پنج سد تهران کاهش ۵ درصدی دارد

عیسی بزرگ‌زاده با بیان اینکه میزان آب مخازن سد‌های کشور به بیش از ۳۲ میلیارد متر مکعب رسیده است، گفت: این مجموع آب موجودی در همه مخازن سد‌های وزارت نیرو است، پرشدگی سد‌های کشور ۶۵ درصد است و این یعنی هنوز ۳۵ درصد مجموع سد‌ها خالی است، اما اگر بخواهیم سد‌های کشور را بررسی کنیم باید بگویم که تقریباً میزان آب موجود در مخازن نسبت به سال گذشته ۴۰۰ میلیون متر مکعب بیشتر شده است.

وضعیت مطلوب ۶ سد حوضه آبریز دریاچه ارومیه نسبت به سال گذشته

به گزارش خبرآنلاین، سخنگوی صنعت آب ادامه داد: اگر بخواهیم نگاهی به وضعیت ۱۳ سد دریاچه ارومیه داشته باشیم، باید بگویم وضعیت این سد‌ها ۶ درصد نسبت به سال گذشته بهتر شده است و پرشدگی مخازن این سد‌ها ۷۷ درصد است. در حال حاضر آب موجود در این ۱۳ سد یک میلیارد و ۲۶۳ میلیون متر مکعب است. در مورد زاینده‌رود اصفهان و حجم آب موجود در سد زاینده‌رود باید گفت که در حال حاضر حجم آب موجود در سد زاینده‌رود ۳۹۶ میلیون متر مکعب است و پرشدگی این سد ۳۲ درصد است که نسبت به سال گذشته ۲۹ درصد عقب‌تر است، اما باوجود این درصد پرشدگی مخزن این سد مطلوب است و برای تأمین آب شرب اصفهان با مشکل مواجه نخواهیم شد.

کاهش ۵ درصدی آب پنج سد تهران

سخنگوی صنعت آب به وضعیت سد‌های تهران هم اشاره کرد و گفت: در ارتباط با ۵ سد استان تهران که شامل سد‌های لار، لتیان، ماملو، امیرکبیر و طالقان است، مجموع آب مخازن این سد‌ها ۱۸۷ میلیون متر مکعب و پرشدگی این سد‌ها ۲۶ درصد است که نسبت به بهار سال گذشته ۵ درصد کاهش داشته است. این یعنی اینکه شهروندان تهرانی باید حداقل ۱۵ درصد در مدیریت آب صرفه‌جویی کنند.

وی افزود: در سد‌های زنجیره کارون، دز، کرخه، مارون، جره و سد کوچری وضعیت قابل قبولی نسبت به سال قبل داریم و این خبر بسیار خوبی است. خوشبختانه سد دز ۹۹ درصد پر شده است. در آذربایجان شرقی سد ارس نسبت به سال گذشته وضعیت بسیار خوبی دارد و ۱۰۰ درصد مخزن این سد پر شده و این یعنی نسبت به سال گذشته ۳۲ درصد افزایش داشته است. سد‌های خدا آفرین و ستارخان نیز ۳۱ درصد مخزن‌شان پر شده و میزان آب موجود مخازن آن‌ها نسبت به سال گذشته دو برابر رشد داشت است.

ذخیره آب سد استقلال بندرعباس ۵۲ درصد کاهش یافت

بزرگ‌زاده به وضعیت سد‌های هرمزگان اشاره کرد و گفت:، اما در بندرعباس سد استقلال متأسفانه حجم موجود آب نسبت به سال گذشته ۵۲ درصد کمتر است و در حال حاضر ۲۵ درصد این سد پر شده و حجم آب موجود در این سد ۶۹ میلیون مترمکعب است، اما سد شمیل و نیان در همین منطقه وضعیت بهتری دارند و با پرشدگی ۳۵ درصدی نسبت به سال گذشته ۴۱ درصد رشد داشته است. سد سرنی در منطقه هرمزگان نیز ۱۱ درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشته است. سد بیجار در استان گیلان ۲۶ درصد نسبت به سال گذشته افزایش حجم داشته و این شرایط خوبی برای مردم این استان در پی خواهد داشت.

وی ادامه داد: سد اکباتان در استان همدان نسبت به سال گذشته ۸۲ درصد آب بیشتری دارد و سد قشلاق با رشد ۳۱ درصدی نسبت به سال گذشته ۱۰۰ درصد مخزن این سد پر شده است. در استان گلستان سد‌های وشمگیر، گلستان و بوستان در وضعیت بهتری نسبت به سال قبل بسر می‌برند. در استان فارس سد درودزن و سد سلمان فارسی نسبت به مدت مشابه سال قبل کمی عقب هستند. سد رودبال داراب فارس وضعیت خوبی ندارد و نسبت به سال گذشته ۴۱ درصد عقب است. همچنین در استان کرمانشاه حجم آب سد گاوشان ۴ درصد نسبت به سال گذشته کمتر است، اما در وضعیت خوبی بسر می‌برد. سد چاه نیمه‌ها نسبت به سال گذشته شرایط بهتری دارند و حجم آب این سد ۱۸۲ میلیون متر مکعب است.

سخنگوی صنعت آب از تأمین آب شرب مردم سیستان و بلوچستان خبر داد و گفت: خوشبختانه برای استان سیستان و بلوچستان امسال با توجه به بارش‌های خیلی خوب و حجم آب سد‌ها مشکل آب شرب نخواهیم داشت و تأمین آب این مناطق تضمین شده است. با بضاعت آبی و پروژه‌هایی که انجام دادیم آب شرب ۵ شهرستان استان سیستان و بلوچستان و همچنین زاهدان تأمین خواهد شد. همچنین با منابع آب ذخیره شده از فعالیت سامانه‌های بارشی، کمبود آب مناطق تحت پوشش شبکه انتقال آب سد‌ها اعم از شرب و کشاورزی در این استان به مدت چهار سال رفع شد. همچنین طبق هدفگذاری انجام شده، تأمین آب شرب ۱۹۰۰ روستا در سیستان در این دولت به نتیجه خواهد رسید.

خارج شدن ۱۰ استان از تنش آبی

بزرگ‌زاده با اشاره به خارج شدن ۱۰ استان از تنش آبی به دلیل بارش‌های مطلوب بهاری گفت: خوشبختانه ۱۰ استان مهم کشورمان از تنش آب خارج شدند و این موضوع بسیار مهمی است. استان‌های خوزستان، سیستان و بلوچستان، یزد، ایلام، گلستان، همدان، آذربایجان غربی، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد و لرستان بارش‌های خوبی نسبت به متوسط بلند مدت دریافت کردند که این میزان از ۱۰ درصد تا ۶۹ درصد است. این استان‌ها امسال از تنش آبی خارج شدند. استان‌های کردستان، آذربایجان شرقی، اصفهان، مازندران، کرمان و مرکزی در شرایط نرمال قراردارند و استان‌های هرمزگان، قم و اردبیل کمی زیر نرمال هستند، اما استان‌های خراسان شمالی، البرز، گیلان، چهارمحال و بختیاری، فارس، بوشهر، زنجان، سمنان، خراسان رضوی، تهران و قزوین شرایط سختی از نظر میزان بارش دارند به‌طوری که در این استان‌ها ۱۰ درصد تا ۲۸ درصد کمتر از نرمال بارش داشتیم؛ بنابراین از شهروندان تهران، مشهد، بندرعباس، داراب، البرز و قزوین می‌خواهیم در مصرف آب مدیریت کنند.

وی در پایان گفت: در حال حاضر میزان آب موجودی سد‌های کشور چنان که اشاره کردم نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۰۰ میلیون متر مکعب بیشتر است. سال گذشته حجم آب ۳۱.۹۷ میلیارد متر مکعب بود وامسال به ۳۲.۳۹ میلیارد متر مکعب رسیده است و امیداریم با بارش‌های روز‌های آینده این میزان حجم آب بیشتر شود.